Christus gearresteerd

een interessante rechtszaak uit de Renaissance

De schrijver van deze brief was een financieel en politiek reporter voor de bankiersfamilie Fugger. De Fuggers hadden agenten over heel Europa om hen op de hoogte te houden van gebeurtenissen die hun handelsrelaties konden beinvloeden. Uit “The Fugger Newsletters”.

In Seville, de 8ste dag van Juni, 1579.

Deze dagen is hier geen belangrijk nieuws te melden, maar een merkwaardige gebeurtenis vond plaats in een dorp vijf mijl van hier, St Ginar genaamd.

Een inwoner van dit dorp had asiel gezocht in de kerk om te ontkomen aan zijn schuldeisers. Maar naar gebruik werden aldaar allerlei feestelijkheden gepland op de dag van de processie van het Heilig Sacrament. Enkele inwoners hadden een kar versierd, waarop ze wensten een mysteriespel op te voeren, tonende hoe onze Heer Jezus Christus werd gevangen genomen door de Joden wijlst hij knielde op de Olijfberg. Maar ze misten een statige en knappe man, en vonden niemand beter dan degene die in de kerk was gevlucht om te ontkomen aan zijn schuldeisers, om de rol te spelen van Onze Heer in hun spel. Hij protesteerde voor lange tijd, omdat hij de kerk niet durfde verlaten uit vrees voor hen die hij geld verschuldigd was, maar de anderen verzekerden hem dat ze de kar, waarop het spel zou doorgaan, tot vlak voor de kerk zouden brengen, zodat hij zonder vrees kon op- en afstijgen. Hierop gaf deze laatste tenslotte toe. (In een kerk kon niemand aangehouden worden. Blijkbaar gold de kar als kerkelijk eigendom.)

Maar toen één van zijn schuldeisers hiervan hoorde, bedacht hij vele manieren waarin hij zijn schuldenaar kon laten grijpen en in het gevang werpen. Voor dit doel hield hij beraad met een Alguazil (een soort politie commissaris), die een goede vriend had die in het genoemde spel de rol van Judas zou spelen. Deze man zou hij een half dozijn dukaten presenteren, en hem opdragen dat, als ze met het spel op de markt kwamen, en Judas aan Onze Lieve Heer de kus gaf, hij Hem tegelijk een sterke duw moest geven, zodat Hij van de kar zou vallen. Zodra Hij dan de grond raakte, zou Hij meteen gevangen genomen kunnen worden. Dit voorstel verheugde de schuldeiser ten zeerste. Hij gaf hierop wat geld aan de Alguazil en beloofde hem meer zodra zijn schuldenaar gevangen was.

Dus, toen de processie op de markt kwam, stonden de Alguazil en zijn trawanten gereed. Judas bracht zijn plan ten uitvoer, en begaf zich met de Joden tot bij de Heer, Die hij meenam tot aan de rand van de kar, waar hij Hem zo een stevige kus en duw gaf, dat Hij ter aarde viel. De Alguazil en zijn mannen namen Hem terstond vast, maar toen de Goede Heer Zijn apostelen zeer treurig aankeek, kreeg Sint Pieter, die naast Hem stond met zijn zwaard, medelijden met Hem, en klievde daarop het hoofd van de Alguazil haast in twee. Daarop ontstond het grootste tumult in het hele dorp, zodat het Gerecht moest tussenkomen en Sint Pieter, de Heer, en Judas met al zijn Joden gearresteerd werden.

De Rechter besliste, sententia, ten eerste, dat Judas in het blok geplaatst moest worden als een lasteraar van God. Ten tweede, dat de Alguazil zich moest laten physieken (verzorgen) voor zijn verwondingen op eigen kosten. Ten derde, dat Sint Pieter meteen moest vrijgelaten worden aangezien hij bewees een vroom en trouw apostel te zijn, en de Heer Hemzelf eveneens. De handelaar moest volledig kwijtschelden wat de Heer hem schuldig was, en afzien van elke eis jegens Hem voor alle eeuwigheid.

Bij gebrek aan beter nieuws, wou ik u hiervan bericht geven.

De prijs van een zwaard

In een boek over Arboga, een Zweeds dorp van wapenproductie, staat de prijs voor een zwaard aangegeven als 6 öre (1 mark = 8 öre of 24 örtugar of 192 penningar). Een kruisboog kostte 8 öre, een borstplaat ook 8 öre, een schild had men voor 4 öre, een koe kostte 16 öre (merk op: een koe is geen wapen op zich). Een werkman kon 4 örtugar/dag verdienen, dus hij moest minstens 5 dagen werken om zich een zwaard te kunnen permitteren. Een vat bier (125 liter) kostte 6 öre, evenveel als een zwaard. Vandaag kost in Zweden een 6-pack (halve liters in Zweden, dus 3 liter) ongeveer 45 Zweedse kronor. Voor 150 liter bier (of 50 6-packs), betaal je dus 2250 SEK. Voor een reproduktiezwaard van goede kwaliteit betaal je ongeveer dezelfde prijs.